การจัดประสบการณ์ภาษาสำหรับเด็ก

ครั้งที่ 2

วันที่ 26 เดือน สิงหาคม พ.ศ.2558
เรียนเวลา  8.30-12.30

ภาษา หมายถึง การสื่อความหมาย

เป็นเครื่องมือในการแสดงความคิดและความรู้สึก

ความสำคัญของภาษา 

1. ภาษาเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการติดต่อสื่อสาร

2. ภาษาเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้

3. ภาษาเป็นเครื่องมือในการเสริมสร้างความเข้าใจอันดีต่อกัน

4. ภาษาเป็นเครื่องมือช่วยจรรโลงจิตใจ

ทักษะทางภาษา ประกอบด้วย

  1. การฟัง
  2. การพูด
  3. การอ่าน
  4. การเขียน

องค์ประกอบของภาษา

1. Phonology

•คือระบบเสียงของภาษา

•เสียงที่มนุษย์เปล่งออกมาเพื่อสื่อความหมาย

•หน่วยเสียงจะประกอบขึ้นเป็นคำในภาษา

2. Semantic

คือความหมายของภาษาและคำศัพท์

คำศัพท์บางคำสามารถมีได้หลายความหมาย

ความหมายเหมือนกันแต่ใช้คำศัพท์ต่างกัน

3. Syntax

• คือระบบไวยากรณ์

• การเรียงรูปประโยค

4. Pragmatic

•คือระบบการนำไปใช้ 

•ใช้ภาษาให้ถูกต้องตามสถานการณ์และกาลเทศะ

พัฒนาการทางภาษาของเด็กปฐมวัย

1.ระยะเปะปะ (Prelinguistic Stage)

•อายุแรกเกิด ถึง 6 เดือน

•เด็กจะเปล่งเสียงดัง ๆ ที่ยังไม่มีความหมาย เพื่อบอกความต้องการ

•ออกเสียง อ้อ – แอ้

•เป็นช่วงที่ดีในการสนับสนุนให้เด็กมีพัฒนาการทางการพูด

•เด็กที่มีสุขภาพดีทั้งกายและใจจะมีพัฒนาทางภาษาที่ดี

2.ระยะแยกแยะ (Jergon Stage)

•อายุ 6 เดือน ถึง 1 ปี

•สามารถแยกแยะเสียงต่าง ๆ ที่ได้ยิน

•พอใจที่ได้ส่งเสียง

•ถ้าเสียงใดที่เด็กเปล่งออกมาได้รับการตอบสนองในทางบวก เด็กก็จะเปล่งเสียงนั้นซ้ำอีก

•บางครั้งเด็กจะเลียนเสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ ตามเสียงคนที่พูดคุยด้วย

3.ระยะเลียนแบบ (Imitation Stage)

•อายุ 1 – 2 ปี

•เลียนเสียงต่าง ๆ ที่เด็กได้ยิน

•เสียงที่เปล่งออกมาอย่างไม่มีความหมายจะค่อย ๆ หายไป

•พูดย้ำคำซ้ำๆไปมา

•ใช้คำศัพท์ได้ 5-20 คำ

•ทำตามคำสั่งง่ายๆได้

4. ระยะขยาย (The Stage of Expansion) 

•อายุ 2 – 4 ปี 

อายุ 2 ปี 

•เรียกชื่อสิ่งของที่อยู่รอบๆตัว

•พูดเป็นคำ

•รู้จักคำศัพท์ 150-300 คำ

•เข้าใจสิ่งที่พูด 2 / 3

•ใช้คำบอกตำแหน่ง

•ใช้คำสรรพนามแทนตัวเอง

อายุ 3 ปี 

•พูดเป็นประโยคได้

•รู้จักคำศัพท์ 900-1,000 คำ  เข้าใจสิ่งที่พูด 90%

•ขอความช่วยเหลือเมื่อมีปัญหา

•สนทนาโต้ตอบ / เล่าเรื่องด้วยประโยคสั้น ๆ ได้

•สามารถตั้งคำถามโดยใช้เหตุผล

•สนใจนิทานและเรื่องราวต่าง ๆ

•ร้องเพลง ท่องคำกลอน คำคล้องจองง่าย ๆ

•แสดงท่าทางเลียนแบบได้

•รู้จักใช้คำถาม “อะไร”

•สร้างผลงานตามความคิดของตนเองอย่างง่าย ๆ

•เข้าใจคำถามง่ายๆ

•บอกเพศ ชื่อ อายุตัวเองได้

อายุ 4 ปี 

•บอกชื่อสิ่งของในรูป

•ใช้คำบุพบทได้

•รู้จักสีอย่างน้อย 1 สี

•ชอบเล่าเรื่อง

•ชอบพูดซ้ำๆ

•บอกชื่อและนามสกุลของตนเองได้

•พยายามแก้ปัญหาด้วยตนเองหลังจากได้รับคำชี้แนะ

•สนทนาโต้ตอบ/เล่าเรื่องเป็นประโยคอย่างต่อเนื่อง

•สร้างผลงานตามความคิดของตนเอง โดยมีรายละเอียดเพิ่มขึ้น

•รู้จักใช้คำถาม “ทำไม”  

5.ระยะโครงสร้าง (Structure Stage)

•อายุ 4 – 5 ปี
•ใช้คำบรรยายลักษณะได้ดีขึ้น
•เริ่มเล่นสนุกกับคำและรู้จักคิดคำและประโยคของตนเอง
•ทำตามคำสั่ง 3 อย่างต่อกันได้
•รู้จักเวลาคร่าวๆ

6.ระยะตอบสนอง (Responding Stage) 

•อายุ 5 – 6 ปี
•สนทนาโต้ตอบบอกเล่าเป็นเรื่องราวได้
•รู้จักใช้คำถาม “ทำไม” “อย่างไร”
•เริ่มพัฒนาไปสู่ภาษาที่เป็นแบบแผนมากขึ้น
•สร้างผลงานตามความคิดของตนเอง โดยมีรายละเอียดเพิ่มขึ้นและแปลกใหม่
•ใช้ภาษาเหล่านั้นกับสิ่งต่าง ๆ รอบ ๆ ตัว

7.ระยะสร้างสรรค์ (Creative Stage)

•อายุ 6 ปีขึ้นไป
•เข้าใจคำพูดที่ใช้ในสังคม
•ภาษาพูดเป็นนามธรรมมากขึ้น
•สนุกกับการแสดงความคิดเห็นโดยการพูดและการเขียน

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการทางภาษา

1.วุฒิภาวะ

•อายุ 3 ขวบ จะสามารถใช้คำพูด 376 คำต่อวัน

•อายุ 4 ขวบ จะพูดได้ 397 คำต่อวัน

2.สิ่งแวดล้อม

•บ้าน พ่อแม่ ผู้ปกครอง

•ครู โรงเรียน

3.การเข้าใจความหมายภาษาที่ใช้พูด

4.การจัดชั้นเรียน

5.การมีส่วนร่วม (Participation)

พัฒนาการภาษาของเด็กปฐมวัย

เด็กจะค่อยๆสร้างความรู้และเข้าใจ เป็นลำดับขั้น

ครูหรือผู้สอนต้องมีความเข้าใจและยอมรับ

หากพบว่าเด็กใช้คำศัพท์หรือไวยากรณ์ไม่ถูกต้อง

ควรมองว่านั่นเป็นกระบวนการเรียนรู้ภาษาของเด็ก